توکن سوزی مکانیسمی به منظر کاهش عرضه یک توکن یا همان ارز دیجیتال است و اهداف مختلفی پشت آن قرار دارد که یکی از مهمترین آن‌ها تأثیر توکن سوزی روی قیمت یک ارز دیجیتال است که البته آن هم شرایط خاص خود را دارد که در ادامه بیشتر در مورد آن صحبت شده است. شیبا، بایننس کوین، بیبی دوج و لونا از شناخته شده‌ترین پروژه‌هایی هستند که این مکانیسم را در شبکه خود پیگیری می‌کنند.
توکن سوزی چیست؟
توکن سوزی به زبان ساده به معنای حذف کوین یا توکن از کل عرضه یک رمزارز است. این فرایند به طور معمول شامل ارسال کوین یا توکن به یک کیف پول با کلید خصوصی نامشخص می‌شود.
سوزاندن درصد کمی از توکن‌های یک رمزارز می‌تواند موجب حفظ ارزش آن شود. این فرایند در واقع یک اقدام جمعی توسط جامعه آن پروژه است. گاهی هم هولدرهای بزرگ یا افرادی معتبر با نفوذ بالا در شبکه‌های اجتماعی، باعث ترغیب جامعه یک رمزارز در راستای سوزاندن توکن‌ها می‌شوند.
قطره قطره جمع گردد، وانگهی دریا شود. با جمع شدن توکن سوزی هر کاربر هر چند که مقدار آن کم باشد، به یک باره در یک بازه زمانی کوتاه حجم زیادی از عرضه یک توکن از چرخه خارج می‌شود که قطعاً تأثیر مثبتی روی قیمت یک رمزارز می‌گذارد.
گاهی هم توکن سوزی یک ارز دیجیتال به مرور زمان و با یک نرخ آهنگ ثابت انجام می‌شود، به طوری که حتی بسیاری از کاربران متوجه آن نمی‌شوند. برای مثال اتریوم در هر تراکنش مقدار بسیاری کمی از توکن‌های خود را می‌سوزاند.
توکن سوزی چگونه انجام می‌شود؟
بعد از پرداختن به پرسش توکن سوزی چیست نگاهی کوتاه به چگونگی اجرای این فرایند خواهیم انداخت. روش‌های مختلفی به منظور توکن سوزی وجود دارد که رایج‌ترین آن‌ها ارسال توکن‌ها به یک آدرس اشتباه یا کیف پول با کلیدی خصوصی نامشخص است. البته بسیاری از رمزارزها روش‌های خاص به خود را به منظور سوزاندن توکن‌ها به کار گرفته‌اند که برای مثال می‌توان به توکن سوزی در شیبا، بیبی دوج و سیف مون اشاره کرد.
به طوری که در آپریل ۲۰۲۲، شیبا اینو اقدام به راه اندازی یک پرتال به منظور تسهیل در فرایند توکن سوزی کرد. با تلاش‌های تیم توسعه دهنده به ویژه ریوشی، شبکه شیبااینو برای اقدام کاربران در راستای سوزاندن توکن از طریق این پرتال، پاداش در نظر می‌گرفت.
روش‌های مختلفی برای توکن سوزی توسط ارزهای دیجیتال دیگر به کار گرفته می‌شود. بایننس کوین روش ساده‌ای را برای توکن سوزی عملیاتی کرده است که در آن هر کاربر لازم است که درخواستی ثبت کند که در آن تعداد دارایی که قصد سوزاندن آن را دارد، مشخص شده است. برای خرید شیبا با بهترین قیمت و کمترین کارمزد، صرافی تتانکس امکان خرید و فروش بدون احراز هویت را فراهم کرده است.
در شبکه بایننس کوین، قراردادهای هوشمند به کمک فراخوانده می‌شوند. در گام اول قراردادهای هوشمند باز شده بررسی می‌شوند تا مطمئن شد که آیا هولدر تعداد کوین که در درخواست خود ثبت کرده است را در اختیار دارد یا خیر و در گام بعدی سیستم اقدام به خارج کردن آن تعداد کوین می‌کند. بایننس کوین به طور خودکار تعداد کوین‌های سوزانده شده را در این وب‌سایت به روز می‌کند.
دقت کنید که توکن‌های سوزانده شده برای همیشه از دسترس شما یا هر کاربر دیگری خارج خواهند شد. از این رو مهم است که قبل از نهایی کردن تصمیم خود از صحت اطلاعات و مقدار توکن که برای سوزاندن مشخص کرده‌اید، مطمئن شوید.
در برخی از شبکه‌ها توکن سوزی به صورت کاملاً خودکار انجام می‌شود. برای مثال تعدادی از شبکه‌ها مقدار کمی از توکن‌ها را طی فرایند استخراج یا همان ماینینگ یا به عنوان کارمزد تراکنش می‌سوزانند.
کاربردهای توکن سوزی چیست؟
بعد از پرداختن به پرسش توکن سوزی چیست بد نیست به کاربردهای این مکانیسم هم پرداخته شود. دلایل زیادی پشت اجرای فرایند توکن سوزی قرار دارد که در ادامه به مهمترین آن‌ها اشاره شده است.
مکانیسم اجماع اثبات سوزاندن
یکی از مهمترین دلایل اجرای فرایند توکن سوزی این است که بعضی از پروژه‌های ارز دیجیتال دارای مکانیسم اثبات سوزاندن (PoB) هستند. در این مکانیسم اجماع تراکنش‌ها تأیید می‌شوند. این الگوریتم به ماینرها اجازه می‌دهد تا کوین‌های خود را بدون مصرف انرژی بیشتر در توکن سوزی از رده خارج کنند. البته در صورت نیاز اجماع اثبات سوزاندن را می‌توان از طریق اکسپلورر بلاکچین هم تأیید نهایی کرد.
توکن سوزی برای افزایش قیمت
قطعاً سؤال بسیاری از کاربران ارزهای دیجیتال این است که آیا توکن سوزی تأثیری روی قیمت ارزهای دیجیتال دارد یا خیر! پاسخ به این پرسش هم می‌تواند بله باشد و هم خیر.
جدایی از اینکه بسیاری از پروژه‌های رمزارزی فرایند توکن سوزی را به عنوان روشی برای افزایش ارزش خود با آغوش باز می‌پذیرند تا بدین طریق بتوانند در مدت زمان کوتاه‌تری توجه سرمایه گذاران بیشتری را جلب کنند. علت افزایش قیمت به واسطه توکن سوزی هم واضح است زیرا تعدادی زیادی از کوین‌ها از عرضه در گردش خارج می‌شوند.
برخلاف ارزهای فیات مانند دلار و ریال که در آن دولت‌ها هر طور که صلاح بدانند پول چاپ می‌کنند، اکثر ارزهای دیجیتال با محدودیت عرضه ثابت خلق شده‌اند. به عنوان مثال، بیت کوین دارای حداکثر عرضه ۲۱ میلیون کوین است و هرچه در جریان اصلی پذیرش قرار گیرد، قیمت آن بالاتر خواهد رفت، زیرا تنها تعداد محدودی بیت کوین برای عرضه وجود دارد.
البته اشاره کنیم که بیت کوین فرایند توکن سوزی به صورتی که در این مقاله تعریف شد را ندارد اما به منظور کاهش عرضه هر چهار سال یک بار طی فرایندی تحت عنوان هاوینگ، پاداش استخراج بلاک‌ها را نصف می‌کند.
در مورد بایننس کوین، در بازه‌های زمانی سه ماهه اقدام به توکن سوزی می‌کند. از این رو باعث کاهش تقاضای کوتاه مدت برای بایننس کوین می‌شود اما در بلند مدت آن را برای سرمایه گذاری بسیار جذاب می‌کند.
سر به نیست کردن کوین‌های فروخته نشده
به بیانی ساده، پروژه‌های ارز دیجیتال تعداد محدودی از کوین‌های خود را طی فرایند عرضه اولیه کوین (ICO) به فروش می‌گذارند. در برخی موارد، تمامی مقدار در نظر گرفته شده باری عرضه اولیه به فروش نمی‌رود و در کیف پول شرکت توسعه دهنده باقی می‌ماند. این پروژه‌های گاهی اوقات کار خود را راحت می‌کنند و کوین‌ها باقی مانده را برای سود بیشتر در بازار به فروش می‌گذارند.
با این همه سوزاندن این مقدار باقیمانده و فروش نرفته هم توسط برخی از پروژه‌ها به کار گرفته می‌شود. بسیاری از پروژه‌ها به منظور ترغیب سرمایه گذاران متعهد می‌شود که تنها از سرمایه جمع شده طی عرضه اولیه به منظور پیشبرد اهداف مشخص شده استفاده کند و هیچ‌وقت اقدام به فروش دارایی رمزارزی خود نکند. از این رو تنها راه باقیمانده برای این دسته از تیم‌های توسعه دهنده توکن سوزی است.
مقابله با اسپم‌ها
توکن سوزی ارز دیجیتال می‌تواند راهکاری برای مقابله با حملات دیداس (DDoS) یا محروم سازی از شبکه (Distributed Denial of Service) باشد که طی آن تراکنش‌ها و درخواست‌هایی اسپم و غیرواقعی باعث کاهش قابل توجه سرعت شبکه می‌شوند.
علاوه بر اینکه می‌توان به ماینرها یا همان اعتبار سنج‌ها به منظور تأیید تراکنش‌ها و تأمین امنیت شبکه کارمزد داد، برخی از پروژه‌های ارز دیجیتال از مکانیسمی استفاده می‌کنند که طی آن کارمزدهای تراکنش سوزانده می‌شوند.
در این فرایند کاربران لازم است مقداری کمی از تراکنش خود را بسوزانند تا قادر به جلو بردن فرایند تراکنش باشند. این مدل از تأیید تراکنش‌های احتمال تراکنش‌های اسپم را بسیار کم می‌کند.
توکن سوزی برای پرداخت کارمزد
از دیگر کاربرهای توکن سوزی استفاده از آن به منظور پرداخت کارمزد تراکنش‌ها است. مکانیسم‌های اثبات سوزاندن گاهی اوقات در راستای سوبسید دادن به کارمزد تراکنش‌ها ایجاد می‌شوند. ریپل یکی از نمونه‌های بارز این مدل است. هرگاه تراکنش در شبکه ریپل انجام شود، بخشی از آن تراکنش سوزانده می‌شود. با این کار، کاربر هزینه یک تراکنش را پرداخت می‌کند و این شبکه ریپل است که در نهایت سود می‌کند.
برای نشان دادن تعهد بلند مدت
پروژه‌های ارز دیجیتال که به صورت دوره‌ای فرایند توکن سوزی دارند و آن را بخشی از ساختار شبکه خود کرده‌اند به طور معمول از آن به عنوان لنگری برای جذب سرمایه گذاران استفاده می‌کنند زیرا که فرایند توکن سوزی به عنوان تعهدی از سوی تیم توسعه دهنده در راستای آینده پروژه دیده می‌شود.
مزایای توکن سوزی چیست؟
هیچ کاربر و سرمایه گذاری دوست ندارد و نخواهد داشت که دارایی‌های خود را از بین ببرد اما باز هم دلایل محکمی حاکم هستند که کاربران را مجاب به تن دادن به این خواسته می‌کند. علاوه بر کسب حق استخراج بلاک‌های جدید و افزایش قیمت یک ارز دیجیتال در زیر به چند دلیل دیگر هم اشاره شده است.
حفظ ارزش رمزارز برای سرمایه گذاران
هدف از سوزاندن توکن تثبیت قیمت‌ها و افزایش اعتماد سرمایه گذاران است. هنگامی که تقاضا در سطح ثابتی باقی می‌ماند، کاهش عرضه کلی یک کوین می‌تواند منجر شروع روند صعودی قیمت شود. با سوزاندن ارزهای دیجیتال به طور منظم یا با هر تراکنش و هر روش دیگری، بسیاری از آلت کوین‌ها خواهند توانست که تقاضای برای خود را به صورت تدریجی افزایش دهند.
تحکیم پایه‌های جامعه آن رمزارز
اغلب آلت کوین‌های محبوب بازار از جامعه‌ای بزرگ بهره می‌برند. پروژه‌های بلاکچینی موفق همیشه دوست دارند و خواهند داشت که تبلیغ شوند و تعداد زیادی از سرمایه گذاران به آن‌ها روی آورند. توکن سوزی‌های نشئت گرفته از فعالیت جامعه یک پروژه که اغلب حجم بزرگی را هم شامل خواهد شد، می‌تواند سرمایه گذاران زیادی را ترغیب به استفاده از پروژه مدنظر کند.
معایب توکن سوزی چیست؟
قبل از دخیل شدن در توکن سوزی، چندین نکته وجود دارد که باید در نظر بگیرید. اگر برای به دست آوردن حق ماینینگ نیست که قصد دارید در این فرایند شرکت کنید، باید در نظر داشته باشد که سوزاندن توکن چگونه بر سبد سرمایه گذاری شما تأثیر می‌گذارد. در صورتی که توکن سوزی خودکار انجام می‌شود، باید حتماً تعداد تراکنش‌هایی که با آن رمزارز و توکن انجام می‌دهید را مدنظر قرار بدید.
ریسک از دست دادن دارایی
برای شرکت در توکن سوزی، ابتدا باید مقداری از توکن مورد نظر در کیف پولتان وجود داشته باشد. هنگامی که سوزاندن توکن کامل شد، توکن‌ها برای همیشه از کیف پول شما حذف می‌شوند. این بدان معناست که شما دیگر مالک آن دارایی‌ها نیستید، حتی اگر قیمت هر توکن پس از آن افزایش پیدا کند دیگر راهی باری بازگشت نخواهد بود.
قبل از مشارکت در فایند توکن سوزی به هر مقدار، ارزش فعلی و مورد انتظار ارز دیجیتال را در نظر بگیرید. تمام عواملی که بر قیمت کوین و توکن تأثیر خواهند داشت را شناسایی کنید. در گام بعدی تصمیم دقیقی روی مقداری که قرار است بسوزانید بگیرید.
برای تأثیر بر قیمت مقدار زیادی توکن باید سوزانده شود
در خصوص تأثیر توکن سوزی روی قیمت ارزهای دیجیتال باید عنوان کرد که برای تأثیر گذاری مثبت روی قیمت، مقدار توکنی که سوزانده می‌شود باید بسیار بزرگ باشد. یکی از بزرگ‌ترین معایب سوزاندن توکن این است که مقادیر کم تأثیر زیادی روی قیمت نخواهد داشت. به عنوان مثال، در حال حاضر ۴۸۷ تریلیون واحد شیبا اینو (SHIB) در گردش است. سوزاندن چند هزار شیبا تفاوتی در عرضه کلی ایجاد نمی‌کند.
مثال‌هایی برای توکن سوزی
هر ارز دیجیتال را می‌توان سوزاند. برای مثال، تخمین زده می‌شود که در طی چند سال حضور بیت کوین تقریباً ۴ میلیون واحد بیت کوین سوزانده یا از دست رفته است.
توکن سوزی اتریوم
اتریوم در سال ۲۰۲۱ به پروپوزال ارتقای شبکه ۱۱۵۹ (EIP-1159) را معرفی کرد که در آن مدل کارمزد شبکه را تغییر ساختار یافت و توکن سوزی اتریوم با هر تراکنش آغاز شد. مقدار توکن سوزی بر اساس تقاضا برای فضای بلاک در نوسان است.
در حال حاضر (مرداد ۱۴۰۱) بیش از ۲/۵ میلیون واحد اتریوم به ارزش نزدیک به ۸/۵ میلیارد دلار با یک نرخ آهنگ ثابت سوزانده شده است. انتظار می‌رود که با نهایی شدن اتریوم ۲، مقدار توکن سوزی به ازای هر تراکنش افزایش یابد.
توکن سوزی شیباانو
ارز دیجیتال شیبا یکی از پر سر و صداترین پروژه‌ها در اجرای توکن سوزی‌های عظیم است که در آن سرمایه گذاران از طریق پرتال اختصاصی نسبت به شرکت در توکن سوزی ترغیب می‌شوند. البته شیبا در توکن سوزی تاریخچه دور و درازی دارد.
به طوری که تنها یک سال بعد از معرفی شیبا، تیم توسعه دهنده شیبا ۵۰ درصد از حجم در گردش شیبا را برای ویتالیک بوترین خالق اتریوم ارسال کردند. ویتالیک در پاسخ در گام اول بیش از ۴۰۰ تریلیون واحد شیبا را سوزاند و مقدار قابل توجهی را هم به خیریه‌ها اهدا کرد.
بایننس کوین
بایننس کوین به واسطه فرایند توکن سوزی خودکار خود شناخته شده است. این استراتژی به صورت خودکار در بازه‌های سه ماهه تعداد کوین‌های در گردش را کاهش می‌دهد. اولین توکن سوزی به این طریق در اکتبر ۲۰۱۷ انجام شد و طی آن ۰/۴۹ درصد از عرضه کل سوزانده شد.
از آنجایی که فرایند توکن سوزی خودکار و بر اساس قیمت و تعداد بلاک‌های جدید ساخته شده در بایننس اسمارت چین است، سرمایه گذاران نیازی نیست که نگران این باشند که به یک باره حجم زیادی از بایننس کوین سوزانده شود. علاوه بر توکن سوزی خودکار، بایننس کوین درصد کمی از کارمزد گس (Gas) را هم در هر تراکنش شبکه بایننس اسمارت چین می‌سوزاند.
توکن سوزی ریپل
شبکه ریپل به گونه است که تعداد تراکنش‌های قابل اجرا روی شبکه خود را محدود کرده است تا به این طریق بتوان احتمال حملات دیداس (DDoS) را کاهش دهد. البته ریپل روش دیگری هم برای این کار در نظر گرفته است که طی آن از کارمزدها یعنی همان «گَس» استفاده می‌کند تا تراکنش‌ها را با سرعت بیشتر از معمول اجرا کند. در این صورت با هر تراکنش، مقداری از کارمزد سوزانده شده و عرضه در گردش ریپل به تدریج کم خواهد شد.
توکن سوزی بی بی دوج
بی بی دوج (BabyDoge) از میم کوین هایی است که توانسته محبوبیت زیادی هم از سمت سرمایه گذاران جلب کند. از مهمترین ویژگی های این ارز دیجیتال فرایند توکن سوزی چند مرحله ای آن است. توکن سوزی بی بی دوج (BabyDoge) هم در تراکنش های خرید و فروش و انتقال و هم توسط تیم توسعه دهنده در مقیاس وسیع انجام می شود. در کل تا به امروز بیش از ۲۰۰ کوادریلیون از کل عرضه بی بی دوج سوزانده است.
تاثیر توکن سوزی بر قیمت ارزهای دیجیتال چگونه است؟
تاثیر توکن سوزی بر قیمت ارزهای دیجیتال بسیار ساده است. مهمترین نکته توکن سوزی این است که این فرایند به هر طریقی که انجام شود در نهایت موجب کاهش عرضه توکن می شود. کاهش عرضه و افزایش یا ثابت بودن تقاضا از رایج ترین دلایل افزایش هر کالای از جمله ارزهای دیجیتال است.
به طو کلی، فرایند توکن سوزی شاید در کوتاه مدت تاثیری بر قیمت ارزهای دیجیتال نداشته باشد، اما در بلند مدت و افزایش توکن سوزی و مساعد شدن بازار و افزایش محبوبیت یک ارز دیجیتال قطعا تاثیر مثبتی خواهد داشت.
بهترین سایت توکن سوزی کدام است؟
به منظور پیگیری توکن سوزی پروژه‌های ارز دیجیتال مختلف و اطلاع از توکن سوزی‌های قبلی و بعدی، هر پروژه برای خود یک وب‌سایت طراحی و در دسترس عموم قرار داده است که در زیر چند نمونه آورده شده است:
پروژه های دیگر هم مانند اتریوم و استلار پلتفرم اطلاع رسانی خود را دارند. در هر صورت پلتفرم هایی جامع در دسترس هستند که اطلاعات کلی مربوط به توکن سوزی همه ارزهای دیجیتال را در خود جای داده اند که دو ت از مهمرتین و بهترین آن ها وب‌سایت های کریپتی و کوین مارکت کال هستند.
خلاصه‌ای از آنچه که در مورد توکن سوزی گفته شد
- در پاسخ به پرسش توکن سوزی چیست باید گفت که توکن سوزی به معنای ارسال مقداری توکن به یک آدرس کیف پول نامشخص است.
- دلایل مختلفی برای توکن سوزی وجود دارد اما مهمترین آن تأثیرگذاری روی قیمت با استفاده از عرضه است.
- برای تأثیر مثبت روی قیمت یک ارز دیجیتال، باید حجم زیادی سوزانده شود.
- شیبا، اتریوم، بایننس کوین، بیبی دوج و استلار از مهمترین پروژه‌هایی هستند که توکن سوزی دارند.
- وب‌سایت‌های کریپتی و کوین مارکت کال از بهترین سایت توکن سوزی هستند.
توکن سوزی بعدی شیبا کی هستش؟
باید از طریق سایتی که بهش اشاره کردیم برررسی کنید.
[…] آن بر قیمت ارزهای دیجیتال دارید، حتما نگاهی به مقال «توکن سوزی چیست؟» […]